Με αφορμή ένα post στο basik-ly (και σε συνέχεια του Καήκαμε) σκέφτομαι τα εξής:
Σε πρώτη σκέψη δεν μπορεί καμμιά να αποποιηθεί τις προσωπικές της ευθύνες. Το κράτος αδιαφορεί, αρνείται να προχωρήσει στον 21ο αιώνα, ασχολείται με διαπλοκές και διαφθορές μόνο για να συσκοτίσει και να προσπαθήσει να συγκαλύψει δίνοντας ελεύθερο πεδίο στους ικανούς καλοθελητές.
Αυτό όμως δεν μας δίνει το δικαίωμα να επωφελούμαστε, να συγκαλύπτουμε, να διαπλεκόμαστε να μην μιλάμε, να μην διαμαρτυρόμαστε. Όλοι έχουμε ένα θέμα, μεγάλο ή μικρό, που μπορεί να ωφεληθεί από μια γρηγορότερη από το κανονικό διαδικασία, μια περισσότερο από το κανονικό προσοχή, μια ευνοικότερη από το κανονικό μεταχείριση.
Κάθε φορά που την επιδιώκουμε, κάθε φορά που ενδίδουμε, δεν διαιωνίζουμε απλώς το φαινόμενο. Το ενδυναμώνουμε, το κάνουμε πιο ισχυρό, του μακραίνουμε λίγο λίγο τις ρίζες, όσπου μας έχει πετάξει τα πεζοδρόμια, έσπασε τις μάντρες και τώρα τρυπά σιγά σιγά τα θεμέλια του σπιτιού μας.
Σε δεύτερη σκέψη, δεν μπορώ να μην δω πως για να βρει κάποιος την δύναμη να αντισταθεί στον πειρασμό, να βρει την ικανότητα να πει όχι, να βρει το κουράγιο να πάει κόντρα στο ρεύμα πρέπει να υπάρχει μια αίσθηση πως δεν είναι εντελώς μόνος.
Η μοναξιά σκοτώνει την ηθική. Πρέπει να νιώσεις πως υπάρχει κάποιος, κάπου, που σε καταλαβαίνει, που εγκρίνει, που θα έκανε το ίδιο στην θέση σου. Η μοναδικότητα είναι τροφή για μερικούς χαρισματικούς αλλά και είναι συνήθως ψευδαίσθηση και προκαλεί φόβο στους περισσότερους.
Όταν ο εφοριακός ζητάει κάτι παραπάνω για να κάνει τα στραβά μάτια, όταν ο γιατρός ζητά φακελάκι για να σε χειρουργήσει, το πρόβλημά σου σε αποδυναμώνει έτσι και αλλιώς. Η δύναμη να τον καταγγείλεις, έρχεται από την πεποίθηση πως δεν θα πάει χαμένη η καταγγελία. Αυτό πρέπει να συμβεί και στο πρακτικό επίπεδο (η αστυνομία θα τον κυνηγήσει) αλλά και στο ψυχολογικό επίπεδο (δεν θα είσαι ο μαλάκας της παρέας).
Φυσικά, σε μια τρίτη σκέψη πρέπει το κράτος να θεσπίσει τις δομές εκείνες που θα διευκολύνουν την καταγγελία, την αντίδραση, θα εμποδίσουν την συναλλαγή. Αν π.χ. καταγγείλεις τον εφοριακό να μην φοβάσε πως θα πληρώσεις για την φοροδιαφυγή σου, αν πας στην αστυνομία τον νταβατζή σου που σε κρατά φυλακισμένη να μην φοβάσαι πως θα φυλακιστείς πριν απελαθείς.
Αυτό όμως που στο μυαλό μου τουλάχιστον έχει την περισσότερη σημασία, όπως ήδη εξήγησα, είναι η αλληλεγγύη. Αυτή πρέπει να δημιουργήσουμε ώστε ο καθένας μας να μπορεί να αναλάβει τις ευθύνες του γιατί αυτές αναλαμβάνονται ευκολότερα όταν είναι ελαφρύτερες.
Tweet
Σε πρώτη σκέψη δεν μπορεί καμμιά να αποποιηθεί τις προσωπικές της ευθύνες. Το κράτος αδιαφορεί, αρνείται να προχωρήσει στον 21ο αιώνα, ασχολείται με διαπλοκές και διαφθορές μόνο για να συσκοτίσει και να προσπαθήσει να συγκαλύψει δίνοντας ελεύθερο πεδίο στους ικανούς καλοθελητές.
Αυτό όμως δεν μας δίνει το δικαίωμα να επωφελούμαστε, να συγκαλύπτουμε, να διαπλεκόμαστε να μην μιλάμε, να μην διαμαρτυρόμαστε. Όλοι έχουμε ένα θέμα, μεγάλο ή μικρό, που μπορεί να ωφεληθεί από μια γρηγορότερη από το κανονικό διαδικασία, μια περισσότερο από το κανονικό προσοχή, μια ευνοικότερη από το κανονικό μεταχείριση.
Κάθε φορά που την επιδιώκουμε, κάθε φορά που ενδίδουμε, δεν διαιωνίζουμε απλώς το φαινόμενο. Το ενδυναμώνουμε, το κάνουμε πιο ισχυρό, του μακραίνουμε λίγο λίγο τις ρίζες, όσπου μας έχει πετάξει τα πεζοδρόμια, έσπασε τις μάντρες και τώρα τρυπά σιγά σιγά τα θεμέλια του σπιτιού μας.
Σε δεύτερη σκέψη, δεν μπορώ να μην δω πως για να βρει κάποιος την δύναμη να αντισταθεί στον πειρασμό, να βρει την ικανότητα να πει όχι, να βρει το κουράγιο να πάει κόντρα στο ρεύμα πρέπει να υπάρχει μια αίσθηση πως δεν είναι εντελώς μόνος.
Η μοναξιά σκοτώνει την ηθική. Πρέπει να νιώσεις πως υπάρχει κάποιος, κάπου, που σε καταλαβαίνει, που εγκρίνει, που θα έκανε το ίδιο στην θέση σου. Η μοναδικότητα είναι τροφή για μερικούς χαρισματικούς αλλά και είναι συνήθως ψευδαίσθηση και προκαλεί φόβο στους περισσότερους.
Όταν ο εφοριακός ζητάει κάτι παραπάνω για να κάνει τα στραβά μάτια, όταν ο γιατρός ζητά φακελάκι για να σε χειρουργήσει, το πρόβλημά σου σε αποδυναμώνει έτσι και αλλιώς. Η δύναμη να τον καταγγείλεις, έρχεται από την πεποίθηση πως δεν θα πάει χαμένη η καταγγελία. Αυτό πρέπει να συμβεί και στο πρακτικό επίπεδο (η αστυνομία θα τον κυνηγήσει) αλλά και στο ψυχολογικό επίπεδο (δεν θα είσαι ο μαλάκας της παρέας).
Φυσικά, σε μια τρίτη σκέψη πρέπει το κράτος να θεσπίσει τις δομές εκείνες που θα διευκολύνουν την καταγγελία, την αντίδραση, θα εμποδίσουν την συναλλαγή. Αν π.χ. καταγγείλεις τον εφοριακό να μην φοβάσε πως θα πληρώσεις για την φοροδιαφυγή σου, αν πας στην αστυνομία τον νταβατζή σου που σε κρατά φυλακισμένη να μην φοβάσαι πως θα φυλακιστείς πριν απελαθείς.
Αυτό όμως που στο μυαλό μου τουλάχιστον έχει την περισσότερη σημασία, όπως ήδη εξήγησα, είναι η αλληλεγγύη. Αυτή πρέπει να δημιουργήσουμε ώστε ο καθένας μας να μπορεί να αναλάβει τις ευθύνες του γιατί αυτές αναλαμβάνονται ευκολότερα όταν είναι ελαφρύτερες.
Posts
No comments:
Post a Comment